21 KASIM DÜNYA KOAH GÜNÜ
T.C. Sağlık Bakanlığı, Türk Toraks Derneği, dünyada KOAH bilincini artırmak üzere kurulan GOLD (Global Initiative Of Obstructive Lung Disease-Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığına Karşı Küresel Girişim) ve Dünya Sağlık Örgütü önderliğinde ortak GARD (Global Alliance Against Chronic Respiratory Diseases-Kronik Solunum Hastalıklarına Karşı Küresel İşbirliği) Türkiye Projesi kapsamında 21 Kasım 2018 tarihinde Dünya KOAH Günü etkinlikleri yapılarak toplumumuzda, sağlık çalışanlarında ve sağlık yöneticilerinde KOAH farkındalığı ile bilincin artırılması hedeflenmektedir.
Kronik (müzmin) Obstrüktif (tıkayıcı) Akciğer Hastalığının kısaltılmış ismi olan KOAH, zararlı toz, gaz ve parçacıkların solunması sonucu hava yollarında ve akciğerlerde gelişen mikrobik olmayan iltihabın neden olduğu, hava yollarının daralması ve tıkanması ile sonuçlanan genellikle ilerleyici özellikte bir hastalıktır. Tüm dünyada önemli bir halk sağlığı sorunu olmasına karşın, kamuoyu tarafından KOAH yeterince bilinmemektedir. Toplumumuzda 40 yaş üstü her 5 kişiden 1’nde KOAH vardır. Oysa 10 KOAH hastasının sadece 1’i doktora başvurmuş ve doğru tanı alabilmiştir. Türkiye’de solunum sistemi hastalıkları en sık görülen 3. ölüm nedenidir ve bu ölümlerin %61.5’i KOAH nedeniyledir.
KOAH gelişimi için tüm dünyada en yaygın görülen risk faktörü sigara dumanı olup;pipo, puro, nargile vb. tütün kullanımı ve çevresel tütün dumanı da KOAH gelişimine sebep olur. Ayrıca Biyomasın (odun, tezek, kök benzeri yakıt) açık ocaklarda yakılmasına bağlı iç ortam hava kirliliği, tozlu‐dumanlı işyerlerinde çalışmak, fiziksel aktivitede azalma ve hareketsizlik de diğer risk faktörleridir.
KOAH’da en sık görülen yakınmalar nefes darlığı, öksürük ve balgam çıkarmadır. Bu belirtiler hastalık ilerledikçe artmaktadır. KOAH'ın tanısı, basit ve ağrısız bir test olan “nefes ölçüm testi” ile konabilmektedir. 40 yaş üstü, sigara içmiş ya da içmekte olan ve/veya meslek icabı ya da çevresel ortam gereği tozlu ortamlarda bulunan kişilerde müzmin seyirli öksürük, balgam ve nefes darlığı yakınmalarından en az birinin bulunması halinde kişinin bir göğüs hastalıkları hekimi tarafından görülüp ‘‘nefes ölçüm testini” yaptırması gerekmektedir.
KOAH’lı bir hastanın yapması gereken ilk iş sigarayı bırakmak amacıyla hekime başvurmasıdır. Bunun dışında, toz ve dumandan uzak durulması, ortam havasının temiz tutulması, grip ve zatürre aşılarının yapılması ve nefes yoluyla alınan ilaç tedavisinin yanı sıra fiziksel aktivite yapılması hem hastalık gelişimi, hem de hastalığın ilerlemesi ve kötü sonuçlarının önlenmesinde önemli adımlardır.
HER ADIMDA SAĞLIKLI NEFESE !
